De Mechelse Herder is een waakzame en actieve hond. Naast zijn aangeboren geschiktheid als bewaker van de kudde beschikt hij over de eigenschappen van waakhond voor huis en erf. Deze hond leert snel, maar heeft wel een baas nodig die de touwtjes strak in de handen houdt. Hij kan anders wat dominant worden. Verder is hij werkwillig, heeft een groot uithoudingsvermogen en is temperamentvol en intelligent.

De Mechelse herder is als waakhond, verdedigingshond, gezinshond, sporthond en politiehond te gebruiken. Door het Amerikaanse leger wordt het ras onder andere gebruikt om explosieven op te sporen.